ಆಯ್ಲೆವಾರ್ ಕೊಂಕಣಿ ಪೋಯೆಟ್ರಿ ಹ್ಯಾ ಜಾಳಿಜಾಗ್ಯಾರ್ ಫಾಯ್ಸ್ ಜಾಲ್ಲಿ ಕವಿ ಮೆಲ್ವಿನ್ ಲುದ್ರಿಗಾಚಿ ’ವಿಕುನ್ ವಚೊನ್ ಸೂಂಬೆ’ ಕವಿತಾ ವಾಚುನ್ ಕಾಡ್ಲಿ. ವಾಚುನ್ ಅಕೇರ್ ಕರ್ತಾನಾ ಕುಲ್ಯಾಂಕ್ ಚಿಮ್ಟೊ ಕಾಡ್‍‌ಲ್ಲೊ ಅನ್ಭೋಗ್. ಕುಲ್ಯಾಂಕ್ ಚಿಮ್ಟೊ ಮ್ಹಣ್ತೆಚ್ ಹೊ ಅತಿಶಯೋಕ್ತೆಚೊ ಪ್ರಯೋಗ್ ಮ್ಹಣ್ ಚಿಂತ್ಲ್ಯಾರ್ ಖಂಯ್ಸರ್‌ಗೀ ಕವಿತಾ ಸಮ್ಜೊನ್ ಘೆಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಚುಕ್ಲಾಂ ಮ್ಹಣ್ ಆತಾಂ ಠರಾವ್ಯೆತ್. ಪೂಣ್ ವಿಶ್ಲೇಶಣ್ ಬರಪ್ ಅಕೇರ್ ಜಾತಾನಾ ಹಾಚೊ ಮತ್ಲಬ್ ಸಮ್ಜತಾಲೊ ಮ್ಹಣ್ ಚಿಂತ್ತಾಂ .
ಅತಾಂ ’ ಸೂಂಬೆ’ವಾಚ್ತಾಂ ವಾಚ್ತಾಂ ದುಡ್ವಾ ಆನಿ ರಾಜಕೀಯ್ ಬಳಾಮುಖಾರ್ ಖಾಸ್ ಮಳ್ಳೆ ವೆಕ್ತಿ ಮಾತ್ ನ್ಹಂಯ್ ಆಸ್ತಾಂ ಸಗ್ಳೊ ಸಂಸಾರ್‌ಚ್ಚ್ ಸೂಂಬೆ ಜಾತಾ ಗಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ದುಬಾವ್ ಉದೆತಾ. ಸೊಂಪಿ ಕವಿತಾ, ಸುಡಾಳ್ ಉತ್ರಾಂ ಹಾಚೆ ಭಾಯ್ರ್ ಸಮ್ಜಣೆಚೆಂ ನಿರೂಪಣ್. ಕವಿತಾ ಸಮ್ಜಲ್ಲೊ ಕೆದಿಂಚ್ ಸೂಂಬೆ ಜಾಂವ್ಕ್ ಅಶೆಂವ್ಚೊ ನಾ.
ಕಮ್ಯೂನಿಸ್ತ್ ಗುರು ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸಾನ್ 1867 ಇಸ್ವೆಚಾ 21 ತಾರಿಕೆರ್ ಮುಗಲ್ ರಾಜ್ವಾಟ್ಕೆಂತ್ಲ್ಯಾ ಮಹಾನ್ ಉರ್ದು ಕವಿ ಗಾಲಿಬ್ ಮಿರ್ಜಾಕ್ ಏಕ್ ಪತ್ರ್ ಬರಯಿಲ್ಲೆಂ. ತ್ಯಾ ಪತ್ರಾ ಪರ್ಮಾಣೆ ತಾಣೆಂ ರಾಯಾಂಕ್, ಆಡಳ್ತೆದಾರಾಂಕ್ ಸ್ತುತಿಗಾಯಾನಾಂ ಬರಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಫಾಯ್ದೊ ನಾ ಬಗಾರ್ ಹಾಂಚಾ ಹಾತಾಖಾಲ್ ಗುಲಾಮ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಲ್ಯಾ, ಧಣ್ಸತೆಲ್ಯಾಂಚಾ ಎಕ್ವಟಾಖಾತಿರ್ ಸಾಹಿತ್ ರಚುಂಕ್ ಜಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಸಲಹಾ ದಿಲ್ಲಿ. ಹಾಕಾ ಗಾಲಿಬಾನ್ ದಿಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಜಾಪ್ ಮಾತ್ ನಿರಾಸ್ ಹಾಡ್ಚಿ ತಸಲಿ ಜಾವ್ನಾಸ್ಲಿ. ಸೂಂಬೆ ಕವಿತಾ ಪರತ್ ಪರತ್ ವಾಚ್ತಾನಾ ಮ್ಹಾಕಾ, ಮಾರ್ಕ್ಸಾನ್ ಗಾಲಿಬಾಕ್ ದಿಲ್ಲಿ ಹಿ ಸಲಹಾ ಆನಿ ಕವಿತಾ ಎಕಾಚ್ಚ್ ತಕ್ಡೆರ್ ದವರ್ನ್ ತುಕುಂಕ್ ಜಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಭೊಗ್ತಾ. ರಾಯ್ ಆನಿ ಆಡಳ್ತೆದಾರ್ ’ ಬಳಾಚೆ ’ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಆನಿ ಹಾಂಕಾ ಸ್ತುತಿಗಾಯಾನಾಂ ಗಾಂವ್ಚೆ ಸೂಂಬೆ ಜಾಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಸಮಾನ್. ಹ್ಯಾ ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ರಾಯಾಂಚೊ ಕಾಳ್ ಗೆಲಾ, ಆಡಳ್ತೆದಾರಾನ್ ಅಪ್ಣಾಕ್‌ಚ್ ಅಡವ್ ದವರ್ಲಾ. ದುಡ್ವಾಚೊ ಬಳ್ ಆಸ್ ಲ್ಲೊ ರಾಯ್ ಜಾಲಾ ಆನಿ ಹಾಚೆ ಮುಕಾರ್ ಹರ್ ಎಕ್ಲೊಯ್ ಸ್ತುತಿಗಾಯಾನಾಂ ಗಾಂವ್ಚೊ ಸೂಂಬೆ ಜಾಲಾ. ಬೋವ್ಶಾ ಕವಿತೆಂತ್ ಖಾಸ್ ಮ್ಹಣ್ ಲೆಕ್ಲ್ಯಾ ವೆಕ್ತಿನಿಂ ಚಿಂತ್ಪಾನ್, ಕರ್ನೆನ್, ಚಾಲಿಂತ್ ಅನ್ಯ್ ಜಾಂವ್ಚೆ ಹೆಂ ದಾಂಬುನ್ ಉಚಾರ್ತಾ ತಶೆಂ ಭೊಗ್ತಾ. ಹರ್ಯೆಕ್ಲ್ಯಾಯೀ ಖಾಸ್ ಮನಿಸ್ ಅಸಾತ್ ಆನಿ ಹರ್ಯೆಕ್ಲೊಯ್ ಎಕಾ ನಾ ಎಕ್ಲ್ಯಾಚೊ ಖಾಸ್ .
ಧಣ್ಸತೆಲ್ಯಾಂಚೊ, ಕಾಮೆಲ್ಯಾಂಚೊ ಎಕ್ವಟ್ ರೂಪಿತ್ ಕರ್ಚೆಂ ತಸಲೆಂ ಸಾಹಿತ್ ರಚುಂಕ್ ಜಾಯ್ ಮ್ಹಣ್ ಮಾರ್ಕ್ಸಾಚಿ ಸಲಹಾ. ಹಾಂಗಾಸರ್ ಸಾಹಿತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ವಿಶಯ್ ವಿಸ್ರೊನ್ ಜಿವಿತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಚಿಂತಾಪ್ ಆಟಾಯ್ಲೆಂ ತರ್ ಕೋಣ್ ಧಣ್ಸತಾಲೆ ಆನಿ ಕೋಣ್ ಕಾಮೆಲಿ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಗಜಾಲ್‌ಯೀ ಏಕ್ ಸವಾಲ್ ಜಾವ್ನ್ ಉಬೆಂ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪುರೊ. ಮಾರ್ಕ್ಸಾಚಾ ದರ್ಶಣಾಂತ್ ಕಾಮೆಲ್ಯಾಂಕ್ ಆನಿ ಧಣ್ಸತೆಲ್ಯಾಂಕ್ ವೆಗ್ಳೆಂಚ್ ಆನಿ ವಿಶೇಸ್ ನಿರೂಪಣ್ ಅಸ್‌ಲ್ಲೆಂ. ಪೂಣ್ ಅತಾಂ ಸೂಂಬೆಚಾ ಕಾಳಾರ್ ಹ್ಯಾ ದರ್ಶಣಾಕ್ ಕೊಣೀ ಪ್ರಸಕ್ತಾಯ್ ದೀನಾ. ಪುಣ್ ಮಾರ್ಕ್ಸಿಯನ್ ದರ್ಶಣಾಕ್ ಗುಮಾನ್ ನಾ ಮ್ಹಣ್ತಚ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಧಣ್ಸತೆಲೆ ನಾಂತ್ ಮ್ಹಣ್ ನ್ಹಂಯ್. ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸಾಚಾ ಕಾಳಾರ್ ಅಧಿಕಾರ್ ಬಳ್ ಶ್ರೇಶ್ಟ್ ಜಾವ್ನ್ ಗೆಲ್ಲೆಂ ತರ್ ಆಜ್ ಹೊಚ್ ಅಧಿಕಾರ್ ದುಡ್ವಾ ಬಳಾಚಾ ಶೀದಾ ನಿಯಂತ್ರಣಾಖಾಲ್ ಯೆತಾ. ಆದಿಂ ಜರ್ ಅಧಿಕಾರ್ ಚಲಂವ್ಚೊ ಚುಕೊನ್ ಪಣೀ ಅಸ್ಕತ್ ಜಾಲೊ ತರ್ ಧಣ್ಸತೆಲ್ಯಾಂಚೊ ಹಾತ್ ವಯ್ರ್ ಜಾತಾಲೊ. ತಾಂಚೊ ಎಕ್ವಟ್ ಜಿಕ್ತಾಲೊ. ಆಜ್ ಜೀಕ್ – ಸಲ್ವಣಿ, ಕ್ರಾಂತಿ – ಶಾಂತಿ, ಎಕ್ತಾರ್ – ಎಕ್ವಟ್ ಹೆಂ ಸರ್ವ್ ದುಡ್ವಾ ಅಧಿಕಾರ್ ಚಲಂವ್ಚೊ ವೆಕ್ತಿ ನಿರ್ಧಾರ್ ಕರ್ತಾ. ಹಾಚಾ ವಿರೋಧ್ ತಾಳೊ ಉಟಾಯ್ಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ, ಬದ್ಲಾವಣ್ ಹಾಡಿಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಧಣ್ಸತೆಲ್ಯಾಚಾ ಜಾಗ್ಯಾರ್ ಅಸ್ಲ್ಯಾಕ್ ಹೊ ದುಡ್ವಾರಾಯ್ ಸವ್ಕಾಸ್ ಅಪ್ಲ್ಯಾ ವಶೀಲಾತಾಯೆಭಿತರ್ ಹಾಡ್ತಾ. ಆನಿ ತಾಚಾ ತಾಳ್ಯಾಕ್ ಸೂಂಬೆ ಕರ್ನ್ ಸೊಡ್ತಾ.
ಶೆವೊಟ್ ಶೀದಾ ನಾ ತಾಚೊ
ಚಿಂವುಂಕ್ ಕಿತೆಂಯ್ ಜಾತೆಂ
ತರೀ ದಿಲೊ ಮೆಂದು ತುಮಿ
ವಿಚಾರ್ ತುಮ್ಚೆ ಸೂಂಬೆ
ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಕವಿತೆಕ್ ಬಳ್ ದಿಂವ್ಚಿ ಹ್ಯೊ ವೊಳಿಯೊ ಮೆಂದು ಆನಿ ವಿಚಾರಾಂಚಾ ವಿಕ್ರ್ಯಾಕ್ ವಿಣ್ಗೆಂ ಕರ್ನ್ ಸರ್ಸರಿತ್ತ್ ವಾಜಾಯ್ತಾತ್. ಬೋವ್ಶಾ ಹ್ಯೊ ವೊಳಿಯೊ ಸಮ್ಜೊನ್ ಘೆತ್ಲ್ಯಾರ್ ಮಾರ್ಕ್ಸಾಚಾ ಧಣ್ಸತೆಲ್ಯಾಂಚಾ ಎಕ್ವಟಾಕ್ ಖಂಯ್ಸರ್‌ಗೀ ಸಾಧ್ಯತಾಯ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಣ್ ಭೊಗ್ತಾ. ಕಾರಣ್ ವಿಚಾರಾಂಚೊ ವಿಕ್ರೊ ರಾವ್ಲ್ಯಾರ್ ಸ್ಥಿರತಾ ದಿಸೊನ್ ಯೆತಾಲಿ. ದುಡ್ವಾಚಾ , ಅಧಿಕಾರಾಚಾ ಬಳಾಕ್ ವಿಚಾರ್ ಮೊಲಾಂವ್ಕ್ ಸಾಧ್ ಜಾಂವ್ಚೆ ನಾಂತ್.
ಆತಾಂಚಾ ಕೋರ್ಪೊರೇಟ್ ಸಮಾಜೆಂತ್ ಆಜ್ ಬಾಂದ್ – ಸಂಬಂದಾಂಕ್ ಮೋಲ್ ನಾ ಜಾಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾಕ್ ಪಾನಾಂಬರ್ ವಿವರಣಾಚಿ ಗರ್ಜ್ ನಾ. ಹ್ಯಾಚ್ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಾಂತ್ ಥೊಡಿಶಿ ಬದ್ಲಾವಣ್ ಹಾಡ್ನ್ ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಸಮಾಜೆಂತ್ ಬಾಂದ್ – ಸಂಬಂದ್ ಮೊಲಾಕ್ ವಿಕೊನ್ ವೆತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾರ್ ಸೂಂಬೆ ಕವಿತಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಖಾಸ್ ಮ್ಹನ್ಶ್ಯಾಂಚಾ ವಿಕ್ರ್ಯಾಕ್ ಆನಿ ತಾಂಚಾ ಸೂಂಬೆಪಣಾಕ್ ವಿಶೇಸ್ ಅರ್ಥ್ ಸೊಧುನ್ ಕಾಡ್ಚ್ಯಾಕ್ ತ್ರಾಸ್ ಜಾಂವ್ಚೆ ನಾಂತ್.
ಕವಿತಾ ಮುಕಾರ್ ವಚೊನ್ ಸಮಾಜೆಂತ್ಲ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾ ಖಾಸ್ ವೆಕ್ತಿಂಕ್ ಉಲ್ಲೇಕ್ ಕರ್ತಾ. ಹಾಂತು ರಾಜಕೀಯ್ ಈಶ್ಟ್, ಸಂಸ್ಕ್ರತೆಚೆ ಈಶ್ಟ್, ಕೊಂಕಣಿ ಪ್ರೊಜೆಕ್ಟಾಂ ಘೆವ್ನ್ ಧಾಂವ್‌ಲ್ಲೆ ಈಶ್ಟ್, ಮಧ್ಯಮ್ ವಯ್ವಾಟಾಚೆ. . . ಇತ್ಯಾದಿ ಆಸಾತ್. ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಅಂದಾಜಾ ಪರ್ಮಾಣೆಂ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಭೊವಾರಾಂತ್ ಹಾಂಚೆ ಸೂಂಬೆಪಣ್ ಕವಿಕ್ ಚಡಿತ್ ಧುಕ್ಲಾಂ ಜಾವ್ಯೆತ್.
’ವಿಕೊನ್ ವಚೊನ್ ಸೂಂಬೆ’ ಕವಿತಾ ಸ್ವರೂಪಾನ್ ತೀಕ್ಶ್ಣ್.ದುಡ್ವಾನ್ ರಾಜ್ ಚಲಾಯ್ತಾಲ್ಯಾ ಎಕಾ ದೊಗಾಂಚಾ ದಾಕ್ಷೆಣೆಕ್ ಪಡೊನ್, ಯಾ ಭುಲೊವ್ಣ್ಯಾಂಕ್ ಭುಲೊನ್, ಭಿಕೆಚಾ ಮಾನಾಕ್ ಅಶೆವ್ನ್ ಜೆಂ ಕರಿಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ, ಉಚಾರಿಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ ವಿಕುನ್ ಸೊಡ್ಚೆಂ/ವಿಸ್ರೊನ್ ಸೊಡ್ಚೆಂ , ದಾದ್ಲೊ ತರ್ ದಾದ್ಲೆಂಪಣ್ ಆನಿ ಸ್ತ್ರೀ ತರ್ ಸ್ತ್ರೀ‌ಪಣ್ ಹೊಗ್ಡಾವ್ನ್ ಘೆಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಸಮಾನ್ ನ್ಹಂಯ್ ಆಸ್ತಾಂ ಆನಿ ಕಿತೆಂ ಮ್ಹಣ್ ವೊಲಾವ್ಯೆತ್? ಮಾರ್ಕ್ಸಾನ್ ಗಾಲಿಬಾಕ್ ಶೀದಾ ಉತ್ರಾನಿಂ ಹ್ಯಾ ವಿಶಿಂ ಸಲಹಾ ದಿಲ್ಲಿ ತರ್ ಸೂಂಬೆ ಕವಿತಾ ಎದೊಳ್‌ಚ್ ದುಡ್ವಾಬಳಾಮುಕಾರ್ ವಿಣ್ಗೆಂ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾಂಚಿ ನಕ್ಲಾಂ ಕರ್ತಾ ಆನಿ ಅಶೆಂ ಜಾಲೆಂ ತರ್ ಕಸಲಿ ನಾಲಿಸಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ದಾಕವ್ನ್ ದಿತಾ.
ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಸಮಾಜೆಂತ್ ದುಡ್ವಾಚೆಂ,ಅಧಿಕಾರಾಚೆಂ ರಾಜ್ ಕರ್ಚೆ ಥೊಡೆಚ್ ಅಸೊಂಕ್ ಪುರೊ. ಪುಣ್ ಹಾಂಕಾ ಅಧಾರ್ ದಿಂವ್ಚೆ ಜಾಯ್ತೆ ಆಸಾತ್. ಹ್ಯಾ ಪಾಯ್ಕಿಂ ವಿಚಾರ್ ಅಡವ್ ದವರ್ಲೆಲೆ, ಲಾಭ್‌ಲ್ಲಿ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ವಿಸ್ರೊನ್ ಗೆಲ್ಲೆ, ಸಮಾಜೆಥಾವ್ನ್ ಪಾತ್ಯೆಣಿ ಜೋಡ್ನ್ ಅಖ್ರೇಕ್ ಸಮಾಜೆಕ್‌ಚ್ ವಿಕ್ರಿತ್ ಕೆಲ್ಲೆ . ಎಕಾ ಉತ್ರಾನ್ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಶ್ ಯಾ ಪರೋಕ್ಶ್ ರಿತಿನ್ ಸಮಾಜೆಚೆ ಖಾಸ್ ಜಾಲ್ಲೆ. ಕವಿತೆಚ್ಯಾ ಸಂದರ್ಭಾರ್ ಹೆ ಸೂಂಬೆ ಜಾಲ್ಯಾತ್ ತರ್ ಹೆಂ ಕಳಿತ್ ಅಸೊನೀ ಹಾಂಚೆವಿಶಿಂ ಖಬರ್ ನಾತ್ಲೆಬರಿ ಜಿಯೆಂವ್ಚೊ ಹಾಂವ್ ಯೀ ಖಂಯ್ಸರ್‌ಗೀ ಪರೋಕ್ಶ್ ರಿತಿನ್ ತರೀ ಸೂಂಬೆ ಜಾಲಾಂಗಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ದುಬಾವ್ ಮಾರ್ತಾ. ಕಾರಣ್ ಹ್ಯಾ ಸಂಗ್ತಿನಿಂ ಮೌನಿ ಜಾಂವ್ಕ್ ಪ್ರೇರಿತ್ ಕರ್ಚೆಂ ದುಡ್ವಾ ಆನಿ ಅಧಿಕಾರಾ ಬಳಾಚೆಂ ಜಯ್ತ್ ತರ್, ಖಬರ್ ನಾಸ್ತಾಂ ಜಿಯೆಂವ್ಚೆ ಮ್ಹಜಿ ಸಲ್ವಣಿ ಮ್ಹಣ್ ಹಾಂವ್ ಚಿಂತ್ತಾ. ಹಾಂಗಾಸರ್ ಕಾರ್ಲ್ ಮಾರ್ಕ್ಸಾನ್ ಪ್ರಸ್ತಾಪ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಸ್ತುತಿ ಗಾಯಾನಾಂಚೊ ಯಾ ಸೂಂಬೆ ಕವಿತೆನ್ ಉಗ್ತೆಂ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಸತಾಚೊ ವೊಸೊ ಮ್ಹಕಾ ಕಳಿತ್ ನಾತ್ಲೆಬರಿಚ್ ಕಿತೆಂಗಿ ಚಿಂತುಂಕ್ ಲಾಯ್ತಾ.
– ಸ್ಟ್ಯಾನಿ ಬೆಳಾ
ಪೂರಕ್ ವಾಚಪ್ :
♦ ಕವಿತಾ : ವಿಕೊನ್ ವಚೊನ್ ಸೂಂಬೆ – ಮೆಲ್ವಿನ್ ರೊಡ್ರಿಗಸ್
